โดยทั่วไปแล้วการใช้งานตลับลูกปืนตุ๊กตาจะต้องใช้เป็นคู่เพื่อยึดปลายเพลาทั้ง 2 ข้าง แต่หลายคนยังไม่ทราบว่าปรกติแล้วตลับลูกปืนที่ใช้ทั้ง 2 ข้างจะไม่เหมือนกัน
โดยลูกปืนตุ๊กตาแต่ละรุ่นมักจะมีแบ่งเป็น 2 แบบคือ
- 1) แบบ Fixed (ตรึงแน่น) มักจะถูกติดตั้งที่ฝั่งเดียวกับมอเตอร์หรือส่วนขับ
- 2) แบบ Expansion (ขยับได้ในแนวแกนเพลาเล็กน้อย) จะถูกติดตั้งไว้อีกฝั่งหนึ่ง
สาเหตุที่ต้องแยกตลับลูกปืนตุ๊กตาเป็น 2 แบบและใช้งานคู่กัน เนื่องจาก
- 1. ในการทำงานของเครื่องจักรมักจะทำให้เกิดความร้อนทำให้เพลาโลหะเกิดการขยายตัว หากตลับลูกปืนทั้ง 2 ข้างเป็นแบบ Fixed จะทำให้เกิดแรงดัน (Axial Load) ขึ้นทั้ง 2 ข้างทำให้อายุการใช้งานของตลับลูกปืนลดลงอย่างมาก
- 2. เพลาอุตสาหกรรมจะมีค่าความตรงที่กำหนดไว้อยู่แล้ว แต่ความคดงอจะเกิดขึ้นได้ทั้งจากค่าความผิดเพี้ยนในการผลิตหรือการใช้งาน การใช้ตลับลูกปืนแบบ Fixed และ Expansion คู่กันจะช่วยชดเชยค่าความผิดเพี้ยนในส่วนนี้ และทำให้สามารถใช้งานได้นานยิ่งขึ้น
เรื่องนี้เป็นประเด็นที่ต้องระมัดระวัง เนื่องจากการใช้งาน Fixed ทั้ง 2 ข้าง หรือ Expansion ทั้ง 2 ข้าง โดยที่เครื่องจักรไม่ได้ถูกออกแบบมาเช่นนั้น จะทำให้ตลับลูกปืนรวมไปถึงตัวเครื่องจักรเกิดความเสียหายได้
ฉะนั้นในการเปลี่ยนตลับลูกปืนจะต้องทำการตรวจสอบตลับลูกปืนทั้ง 2 ข้าง อย่างละเอียดว่าเป็นรุ่นเดียวกันทั้ง 2 ข้างหรือไม่ ถึงแม้ว่ารูปลักษณ์ภายนอกจะเหมือนกันก็ตาม
หากไม่มั่นใจในการเลือกใช้ตลับลูกปืน ควรปรึกษาผู้จำหน่ายที่ชำนาญการ เพื่อจะได้รับคำแนะนำที่ถูกต้อง
ที่มา : M Report